توضیحات مدرس درباره دوره آموزش حفاظت کاتدی
خوردگی تجهیزات و سازههای فلزی در صنعت یک پدیده طبیعی است که باعث تخریب قطعات و از بین رفتن داراییهای فیزیکی شده و بی توجهی به آن موجب تحمیل هزینههای سنگین به صاحبان صنایع میشود. برخی از پیآمدهای ناشی از خوردگی در ادامه معرفی میشوند:
بنا به دلایلی که ذکر شد، پایش و کنترل خوردگی تجهیزات و سازههای فلزی از نظر فنی، مالی و ایمنی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. یکی از روشهای کنترل خوردگی در صنایع، حفاظت کاتدی میباشد…
ادامه توضیحات مدرس
پیآمدهای مستقیم مانند:
- پایین آمدن بازدهی کارکرد تجهیزات و سازههای فلزی
- از کار افتادن و از سرویس خارج شدن تجهیزات و سازههای فلزی
- آسیب رسیدن به سایر تجهیزات مرتبط با قطعات تخریب شده در اثر خوردگی
- خطرات زیست محیطی ناشی از نشت فرآوردههای آلوده و یا سمی
- خطرات جانی ناشی از تخریب ناگهانی و احتمال انفجار و یا اشتعال
پیآمدهای غیرمستقیم مانند:
- نیاز به انجام تعمیرات و یا جایگزینی قطعات خورده شده با قطعات جدید
- خارج کردن بخش زیادی از تجهیزات از سرویس جهت انجام تعمیرات
- ایجاد وقفه در عملیات تولید و ضرر عدم النفع بهره برداری از تجهیز یا سازه در طی مدت تعمیرات
- ضربه زدن به اعتبار واحد صنعتی در صورت وقوع حوادث مالی و یا جانی در اثر خوردگی
اساس حفاظت کاتدی از یک مفهوم ساده الکتروشیمیایی اقتباس شده است لیکن اجرای صحیح آن دارای پیچیدگیهای زیادی میباشد و عدم اجرای درست آن میتواند نتیجه معکوس داشته و به جای کنترل خوردگی، باعث از کنترل خارج شدن خوردگی شده که متاسفانه سوابق مشکلات خوردگی ناشی از عدم اجرای صحیح حفاظت کاتدی در پروژههای صنعتی متعدد است. برخی از مشکلات رایج سیستمهای حفاظت کاتدی در صنعت کشور عبارتند از:
- خشک شدن چاههای آندی به دلیل روند خشکسالی طبیعی و پایین رفتن سطح آبهای زیرزمینی
- از سرویس خارج شدن آندهای مورد استفاده در بسترهای سطحی و عمیق
- عدم طراحی مناسب ترانس رکتیفایر و بستر آندی از نظر ظرفیت جریان و ولتاژ
- نقص در انجام محاسبات مربوط به تعیین مقاومت مدار معادل
- استفاده از کالاهای بی کیفیت و نامناسب
- اجرای نادرست سیستمهای حفاظت کاتدی
- تغییر حوزه تحت حفاظت کاتدی (سطح سازه مورد نظر جهت حفاظت) به عنوان مثال به دلیل طرحهای توسعه ای
- روشهای غیراصولی تستهای عملکردی و برداشت دادههای غلط
- خطاهای اندازه گیری در هنگام قرائت پتانسیل
- وجود جریانهای سرگردان با سازههای بیگانه
- تداخل جریانهای سیستمهای حفاظت کاتدی مجاور
- تداخل جریانهای ناشی از خطوط انتقال برق فشار قوی و خطوط ریلی
و دهها مشکل خواسته و ناخواسته دیگر که باعث شده سیستمهای حفاظت کاتدی موجود در صنعت کشور متاسفانه در اکثریت قریب به اتفاق موارد، بهره دهی مناسب را نداشته و در بسیاری از موارد باعث آسیب رساندن به سازههای تحت حفاظت و یا سازههای مجاور گردیده است. به دلیل وجود همین مشکلات، مشاهده شده است که برخی از مدیران مجتمعهای صنعتی ترجیح میدهند سیستم حفاظت کاتدی معیوب خود را قطع نموده و به کلی از مدار خارج کنند.
اما به جای این کار که به نوعی پاک کردن صورت مساله است، راه حل منطقی و مهندسی، آموزش گروههای کاری و اجرایی مجموعههای صنعتی و پرسنل درگیر با این موضوع میباشد.
از آن جایی که رشته تحصیلی به نام حفاظت کاتدی در دانشگاهها وجود ندارد و این تخصص ذاتا یک مقوله بین رشته ای (مهندسی برق، متالورژی-خوردگی، مکانیک و مهندسی نفت و فرآیند) میباشد برگزاری دورههای آموزش تخصصی سیستمهای حفاظت کاتدی برای مجتمعهای صنعتی یک ضرورت میباشد که در حال حاضر در کشور ما به صورت پراکنده و موردی ارائه میشود.
در این راستا بسته جامع آموزش حفاظت کاتدی توسط مجموعه نماتک تهیه گردیده است تا علاوه بر آموزش علمی و پایه ای، با انتقال تجربیات صنعتی به مخاطبان و ارائه نمونههای واقعی از انواع معضلات موجود در این حوزه، به حل مشکلات فنی و اجرایی مجموعههای صنعتی کمک نماید. در بسته جامع آموزش سیستمهای حفاظت کاتدی، کاربردهای سیستمهای حفاظت کاتدی در حوزههای مختلف صنعت به صورت جداگانه ارائه شده است.
مبانی طراحی، اجرا، تست و عیب یابی سیستمهای حفاظت کاتدی به تفصیل ارائه شده است. پیش نیاز این دوره، دروس پایه مهندسی در رشتههای مختلف تحصیلی میباشد و مخاطبین این دوره قطعا میبایست دروس فیزیک و شیمی عمومی دانشگاه و مبانی برق و علم مواد را گذرانده باشند.
طراحی و اجرای سیستمهای حفاظت کاتدی علاوه بر اصول مشترک اولیه، از روابط مخصوصی برای سازهها و تجهیزات با شرایط فیزیکی مختلف استفاده میکند. به این منظور در ادامه این دوره آموزشی بخش پیشرفته، با توجه به نیاز و درخواست مخاطب آموزش داده خواهد شد.
درباره مدرس آموزش حفاظت کاتدی

رضا لباف
- کارشناسی مهندسی متالورژی دانشگاه علم و صنعت ایران و کارشناسی ارشد مهندسی مواد خوردگی دانشگاه تربیت مدرس
- مدیر واحد خوردگی و حفاظت کاتدی در شرکت مهندسین مشاور چگالش
- مدیر پروژه شرکت رویین گران صنعت
- برگزاری دوره مدیریت خوردگی و حفاظت کاتدی در مرکز آموزش تخصصی مشاوران بهسازی و نوسازی انرژی
- برگزاری دوره حفاظت کاتدی شرکت پالایش نفت کرمانشاه
سرفصلهای بسته آموزش حفاظت کاتدی
1- مبانی خوردگی و اصول حفاظت کاتدی
2- روشهای جلوگیری از خوردگی
3- سیستم حفاظت کاتدی با استفاده از آند فداشونده
4- سیستم حفاظت کاتدی به روش جریان اعمالی
5- اصول طراحی سیستمهای حفاظت کاتدی
6- منابع تزریق جریان در سیستمهای حفاظت کاتدی
7- اجزای سیستمهای حفاظت کاتدی
8- آزمونهای پیش از طراحی
9- روش انجام محاسبات در حفاظت کاتدی
10- نحوه توزیع جریان
11- جریانهای سرگردان و تداخل جریان
12- روشهای تست و اندازه گیری
13- آشنایی با تجهیزات حفاظت کاتدی در محیط کارگاه
- نمونه تدریس دوره حفاظت کاتدی